Jednym z bardzo często występujących współcześnie zaburzeń psychicznych u ludzi jest zespół lęku napadowego. Charakteryzuje się on występowaniem ataków panicznego strachu, które pojawiają się nagle i niespodziewanie, często bez wyraźnej przyczyny. Jest to ogromne wyzwanie dla osób dotkniętych tym zaburzeniem. Przeczytaj, co powoduje lęk napadowy i jak można sobie z nim poradzić?

Skąd się bierze lęk napadowy?

Podobnie jak w przypadku innych dolegliwości natury psychicznej nie da się jednoznacznie określić przyczyny wystąpienia zespołu lęku napadowego. Mogą na niego wpływać różne czynniki, m.in. biologiczne, psychologiczne i społeczne. Badania sugerują, że lęk paniczny może mieć związek z czynnikami genetycznymi i być dziedziczony – oznacza to, że osoby, które mają w rodzinie historię występowania tej choroby, mogą być na nią bardziej narażone. Istnieje też związek między atakami paniki a innymi schorzeniami, takimi jak zaburzone funkcjonowanie niektórych obszarów układu nerwowego.

Istotną rolę w występowaniu ataków panicznych mają też czynniki środowiskowe, chociażby przebyte traumy w dzieciństwie, związane z wydarzeniami takimi jak wypadki, przemoc czy utrata kogoś bliskiego. Ryzyko potęgują też stresogenne sytuacje w codziennym życiu, np. problemy finansowe czy trudności w relacjach. Mogą one powodować negatywne napięcie, wzmagające podatność na ataki lękowe. Warto pamiętać, że zespół lęku napadowego jest skomplikowanym zjawiskiem, a przyczyny jego wystąpienia mogą różnić się w zależności od osoby. W diagnozie i terapii ważne jest rozpoznanie i zrozumienie tych czynników, aby stworzyć odpowiedni plan terapeutyczny.

Jak rozpoznać ataki lękowe?

Istnieje kilka charakterystycznych cech, które mogą pomóc w rozpoznaniu ataków lękowych. Doświadczające ich osoby często zgłaszają się do lekarza, myśląc, że dolega im coś zagrażającego życiu – dzieje się tak dlatego, że lęk paniczny powoduje objawy somatyczne, podobne do np. zawału serca. Należą do nich m.in.:

  • kołatanie serca, przyspieszone tętno;
  • ból w klatce piersiowej;
  • duszności, problemy z oddychaniem;
  • zawroty głowy;
  • zdezorientowanie;
  • ogólne osłabienie, miękkość nóg;
  • uczucie gorąca lub zimna;
  • drżenie całego ciała.

Kluczowym aspektem rozpoznania ataku panicznego jest nagłe, niespodziewane wystąpienie uczucia intensywnego strachu lub niepokoju, trwającego zazwyczaj kilka lub kilkanaście minut. Towarzyszyć mu może także irracjonalne poczucie zagrożenia życia lub utraty kontroli nad sobą. Napady lękowe mogą pojawiać się bez wyraźnej przyczyny i ze względu na swój charakter nie pozwalają na racjonalizację odczuć, a co za tym idzie – chorym trudno jest się uspokoić i wrócić do stanu równowagi.

Leczenie lęków napadowych

Jedną z najskuteczniejszych metod terapeutycznych w leczeniu zespołu lęku napadowego jest terapia poznawczo-behawioralna. Skupia się ona na identyfikacji i zmianie negatywnych myśli i wzorców związanych z napadowymi atakami panicznymi. Poprzez właściwe techniki, takie jak np. trening relaksacyjny, rekonstrukcja myśli czy stopniowe eksponowanie się na bodźce wyzwalające niepokój (pod okiem terapeuty), pacjent uczy się kontrolowania swoich reakcji i reagowania na kryzysowe sytuacje.

W niektórych przypadkach specjaliści proponują wdrożenie farmakoterapii, która może występować sama, lub jako uzupełnienie psychoterapii. W stabilizacji nastroju i redukcji częstotliwości ataków mogą pomagać leki z grupy SSRI lub leki przeciwlękowe, np. beznodiazepiny. Nie można ich jednak stosować na własną rękę, bez konsultacji z lekarzem.

Ataki lękowe – schorzenie, którego nie wolno bagatelizować

Dzięki odpowiedniemu leczeniu osoby dotknięte zespołem lęku napadowego mogą odzyskać kontrolę nad swoim życiem i cieszyć się poprawą zdrowia psychicznego. Pamiętaj, by zgłosić się do specjalisty, jeśli u Ciebie występują podobne objawy. Warto dbać o komfort codzienności.